Nare titel, ik weet het, maar het is niets anders dan een zakelijke typering van het stikstofwerk dat het RIVM tot nu toe heeft uitgevoerd in opdracht van Den Haag.

Het is tevens een oproep aan het RIVM om de eer aan zichzelf te houden.

Zo niet, dan misleidt het RIVM openlijk en bewust de politiek, de pers (die nog slapende is of volgaarne ‘milieu(on)bewust’ ezelachtig blijft) en mede-academici met haar AERIUS/OPS-misrekeningen.

AERIUS/OPS kan, zoals nu algemeen bekend is, op geen enkele wijze én niveau (lokaal/landelijk) stikstofdepositie bij benadering deugdelijk modelleren.

AERIUS/OPS kan de facto niks; het heeft geen skill.

Als AERIUS/OPS temperatuur zou modelleren, zou mijn correcte, maar heel algemene uitspraak dat, gemiddeld, de temperatuur in oktober lager ligt dan in augustus nauwkeuriger zijn dan AERIUS/OPS berekeningen!

Dát hebben wij niet zelf verzonnen maar op basis van de door het RIVM zelf gebruikte validatiestudies, met data, geconstateerd in Criticizing AERIUS/OPS Model Performance en de Rebuttal On RIVM’s Critique.

Kortom: de stekker moet definitief uit AERIUS/OPS.

Politici, blijkbaar, zijn niet van zins om daartoe opdracht te geven. Zij staan daarmee op voet van oorlog met én de wetenschap én de Nederlandse samenleving.

Het RIVM moet het voortouw nemen om AERIUS/OPS op de vuilnisbelt te gooien wil het haar academische positie, althans enigszins, herstellen.


Charles Wijnker, directeur Milieu en Veiligheid bij het RIVM, heeft in dat kader iets bijzonders te melden aan het parlement omtrent piekbelasters (met nadruk):

Op basis van onze emissieregistratie alleen beslissingen nemen ten aanzien van individuele bedrijven, dat is niet verstandig. Je hebt altijd een beoordeling nodig van de lokale situatie. (begint op -35:45) …

Ik denk dat ik bij het gesprek over de top 100 destijds is aangegeven dat die top 100 niet gemaakt is omdat wij vanuit het RIVM vonden dat dat de lijst was om mee te beginnen om beleid op te baseren. Wij hebben dat destijds op verzoek van een Kamerlid gedaan, niet omdat wij standaard een top 100 willen publiceren als RIVM. Dat staat even los van de fout; ook als wij iets dergelijks maken moet het gewoon kloppen maar als instrument, ja, je hebt additionele informatie nodig hoe dat proces moet worden ingericht. Dat is uiteraard aan het ministerie. (begint op -27:00) …

… Wat we wel doen als je het hebt over de deposities en de monitoring daarvan, daarvan publiceren we jaarlijks de data en dat is zo ver en zo up-to-date als we kunnen zijn. … Je moet altijd kijken naar de lokale situatie en dat daarin een beslissing wordt genomen. Ik denk dat dat gebeurt want ik denk niet dat uiteindelijk bevoegd gezag, maar daar ga ik uiteindelijk niet over, puur kijkt naar de getallen die uit AERIUS komen van het RIVM en vervolgens een stempel opzetten. … Ik ga daar niet over; wij als kennisinstituut leveren data en informatie ….” (begint op -20:20)

Wat zegt Wijnker nu eigenlijk (-35:45 en -27:00)? Hij speelt op een cruciaal punt de bal terug naar politiek en bestuur: ‘bepalen jullie maar wie piekbelasters zijn’; ‘dat soort dingen doen we liever niet’.

Maar wacht eens even: dat plaatst politici en bestuurders voor een onoverkomelijk dilemma, afgezien van het feit dat Wijnker geen verantwoordelijkheid wil nemen voor ‘eigen’ werk!

Hoe moet, lokaal, piekbelasting dan bepaald worden? Preciezer: hoe moet depositie vanuit de emissie van individuele bedrijven überhaupt worden vastgesteld en vervolgens beoordeeld als ‘teveel’? Dat is toch wat AERIUS/OPS doet?

Als Wijnker vervolgens opmerkt, beginnend bij -20:20, dat “deposities en de monitoring daarvan up-to-date is”, misleidt hij de Kamer openlijk, onder andere omdat hij zichzelf tegenspreekt.

Immers, als piekbelasting niet met enige precisie kan worden gemodelleerd, dan zijn depositieberekeningen voor individuele bedrijven eveneens niet bruikbaar.

Deposities, algemeen of specifiek, zijn nadrukkelijk niet up-to-date omdat AERIUS/OPS in wezen één grote rekenfout is. Ik zeg het nogmaals: AERIUS/OPS produceert consequent misinformatie. Het kan niks, zoals ik in de inleiding van deze blogpost uitleg aan de hand van de temperatuur analogie.

Het geeft de slogan garbage in - garbage out volstrekt nieuwe betekenis, want dat is wat AERIUS/OPS, let wel, aantoonbaar en al vele jaren doet. Daarmee is de Regeling natuurbeleid in de oorsprong bankroet, want:

  1. “Voor de vaststelling of een project dat niet direct verband houdt met of nodig is voor het beheer van een Natura 2000-gebied, afzonderlijk of in combinatie met plannen of andere projecten significante gevolgen kan hebben voor dat gebied door het veroorzaken van stikstofdepositie in het gebied op een voor stikstof gevoelige habitat, wordt de stikstofdepositie berekend met AERIUS Calculator versie 2021.
  2. AERIUS Calculator wordt beheerd onder verantwoordelijkheid van de minister.”

Het feit dat AERIUS/OPS zo zit vastgeklonken aan wetgeving, maakt het natuurbeleid in Nederland alleszins rigide, maar vooral heel erg dom.

Dick Veerman (Foodlog) heeft (min of meer) gelijk als hij het volgende opmerkt (met nadruk):

“Wijnker maakt zonder veel omhaal duidelijk dat het Aeriusmodel geen piekbelasters kan aanwijzen omdat het daarvoor te algemeen is. ….

Wijnker zegt tevens dat op basis van de emissieregistratie, de combinatie van verschillende gegevensbronnen en de vooronderstellingen waarmee die gemodelleerd zijn nooit beslissingen kunnen worden genomen van individuele situaties. Dat geldt dus ook los van de gemaakte fouten. Ook het gecorrigeerde model levert dus geen piekbelasters op. …

Minister Van der Wal verklaarde eerder deze week toch versneld en zelfs extra piekbelasters uit bedrijf te willen halen. Als er echter geen autoriteit is om die te bepalen, heeft ze daar geen grondslag voor.
Dat is een saillant gegeven. Wijnker zei hardop dat het aan de politiek is om verdere conclusies te trekken op de slechts mogelijke piekbelasters die de modellen die zijn instituut oplevert. Zijn instituut kan helemaal geen lijsten aanleveren die trefzeker piekbelasters aanwijzen. Dat is aan de lokale overheden die volgens Wijnker beter bekend zijn met specifieke omstandigheden. Het moge echter duidelijk zijn dat er geen lokale RIVMs zijn en dat zowel Den Haag als lokale overheden er van uitgaan dat Nederland met het RIVM over een instituut beschikt dat onafhankelijk en wetenschappelijk robuust berekent wie de grote stikstofervuilers van ons land zijn. Die verwachting blijkt onjuist.

Veerman is, gezien onze bevindingen, echter te mild voor de geplaagde nationale milieu-rekenmeesters. Zij hebben namelijk veel te lang met AERIUS/OPS verstoppertje gespeeld, ook met het Adviescollege Meten en Berekenen Stikstof, dat zeer ten nadele van de samenleving.

En dat zint mij, als gewezen collegelid, in het geheel niet. Misleiding - liegen door te zwijgen - is een academische doodzonde.

Desalniettemin heeft Veerman de pointe van het AERIUS-debacle begrepen: AERIUS is door het RIVM zelf, weliswaar met te veel omhaal van woorden, onbruikbaar verklaard.

Als het RIVM wetenschap (toch nog) hoog in het vaandel heeft staan, dan behoort het de eer aan zichzelf te houden. Men zou openlijk moeten constateren en rapporteren dat AERIUS/OPS een nutteloos model is en zou het vervolgens moeten schrappen.

Wellicht een pijnlijke maar desalniettemin noodzakelijke exercitie. Daarmee wordt geen gezichtsverlies geleden maar respect herwonnen.

De politiek daarentegen gaat als gevolg van een dergelijke stap met de billen bloot: wil zij de maatschappij dienen of ondermijnen?

Ik wacht met spanning af ….