De Volkskrant heeft een ‘grappige’ opinie geplaatst met de catchy titel “Scholen, aarzel niet tegengif te bieden aan desinformatie uit rechts-radicale hoek”. Het is een ‘grappige’ opinie omdat de tekst bol staat van tegenstrijdigheden die schreeuwen om een kleine analyse. Let’s begin, shall we:
“In onze samenleving tiert het populisme welig. ‘Dat vind ik nu eenmaal’, is een acceptabel argument. Veel burgers staan niet kritisch of afkeurend tegenover politici die liegen, die onafhankelijke media beschuldigen een agenda te hebben en die de wetenschap in twijfel trekken. Als het om politiek gaat, is voorzichtigheid in het onderwijs troef. Docenten, besturen en schoolleiders lijken zich het meldpunt linkse indoctrinatie of de onrust rondom de Mohammed-cartoons te herinneren.”
Inderdaad: een opinie is geen argument en kan als zodanig niet daarvoor doorgaan. Zoals ik al eerder meldde: “Opinions are like *ssholes; everybody has one.”
Het punt is dat ik wel degelijk een standpunt kan innemen op grond van een argument waarvan zowel de structuur valide is én waarheidsmakers het argument verankeren in de werkelijkheid.
Met de vervolgzin van Michiel Beute wordt iedereen het bos ingestuurd. Waaróm - de vraag naar de onderbouwing - mag ik “onafhankelijk media” (wat is dat precies?) en “de wetenschap” (echt waar?) niet “een agenda” verwijten dan wel in “twijfel trekken”?
Als ik daar argumenten voor heb doe ik dat met liefde en vasthoudendheid! Beute’s opinie is nu al naar de knoppen, omdat er links en rechts maar wat beweerd wordt. Dat gaat de ‘goede kant’ op. Niet dus.
Bovendien, sommige media spelen wel degelijk bepaalde agenda’s openlijk uit. Pieter Klok, hoofdredacteur van De Volkskrant, schrijft op 25 oktober 2019 (nadruk toegevoegd):
“In de ideale wereld maakt kritiek de bekritiseerde beter en sterker, maar inmiddels is er zo veel wantrouwen in de samenleving dat kritiek vaak meer kapot maakt dan je lief is. Wie mediakritiek levert – ook al is die op zichzelf terecht – loopt het risico dat hij politici als Trump in de kaart speelt, die er baat bij hebben om de media geheel kalt te stellen.
De mainstream media zijn een scheidsrechter, ze proberen zin en onzin van elkaar te scheiden. Dat lukt misschien niet altijd even goed, maar als de scheidsrechter niet meer wordt geloofd, dreigt anarchie, waarin ieders waarheid even veel waard is en waarin de schreeuwers de meeste invloed krijgen.
Kritiek op instituten als het RIVM, het CPB en het IPCC is ook ingewikkelder geworden. Van nature houden we dergelijke organisaties liefst scherp in de gaten, om te voorkomen dat ze al te makkelijke conclusies trekken of te veel macht krijgen. Maar als je nu kritisch bent, loop je het risico dat je munitie levert aan degenen die liefst helemaal van dergelijke instituten af willen en niemand meer willen vertrouwen, behalve zichzelf.”
Verpletterende warhoofderij. Ik heb er al de nodige aandacht aan besteed in mijn blogpost Waarheid, complottheorieën en ‘anti-politiek’.
Beute heeft ook niet begrepen dat “de wetenschap” helemaal niet bestaat (ja, u leest het goed). Daarnaast: kritiek en twijfel zijn van levensbelang voor het wetenschapsbedrijf. Zonder beide is het de dood in de pot. De volgende alinea (nadruk toegevoegd):
“We moeten onszelf de vraag durven stellen of een PVV’er wel voor de klas kan staan. Hoe kun je een veilig klimaat creëren als je uitsluiting voorstaat? Hetzelfde geldt voor docenten die niet ‘geloven’ in klimaatverandering, voor docenten die een pandemie die de wereld platlegt een hoax noemen en voor docenten die leugens vertellen of verdedigen. Deze ideeën staan haaks op de werkelijkheid én staan haaks op de stof die scholen hun leerlingen geacht worden te leren.”
Zin één en twee staan haaks op elkaar: we moeten uitsluiten om uitsluiting te voorkómen. Pardon? Dit is gevaarlijke nonsens die tevens onwillekeurig blootlegt dat Beute niet heel erg overtuigd is van de kwaliteiten van de eigen positie.
‘Geweld van het eigen gelijk’ is blijkbaar een levende optie voor Beute. Daarmee spiegelt hij één-op-één de positie van de niet-gewenste “PVVer”, of wie dan ook van onwenselijke politieke kleur.
Bovendien lijkt Beute een ‘vals-dilemma’ cultuur te poneren. Want: ‘moeten’ docenten klimaatverandering “geloven” waartegenover de leugenachtige ‘klimaatontkenner’ wordt aangedragen?
Dat is een gevaarlijke en onhoudbare positie, temeer omdat slechts een select gezelschap van onderzoekers de finesses van het kenniscomplex van de relatie tussen kooldioxide en klimaatverandering überhaupt kan doorgronden.
Wat Beute helemaal achterwege laat is dat wetenschappelijk onderzoek nooit onwrikbare kennis over bestudeerde thema’s aanlevert. Dat is iets dat de geschiedenis van wetenschappelijk onderzoek keer op keer op keer laat zien.
De kennis die voortkomt uit proefondervindelijk wetenschappelijk onderzoek is altijd voor verbetering/herziening vatbaar. Sterker: wetenschappelijke kennis is uiterst kwetsbaar en kan zomaar aan vervanging toe zijn vanwege nieuwe inzichten.
Wat Beute blijkbaar voorstaat is (fictieve) ‘statische kennis’ die mogelijkheden biedt om in- en uit te sluiten. Dat heeft niets met wetenschap te maken maar is gevaarlijk ideologisch geklets. Het ruikt naar sciëntisme - de afgoderij van onwrikbare totaliserende wetenschappelijke kennis. Enfin, de uitsmijter (nadruk toegevoegd):
“Sta voor de normen: gelijkheid, vrijheid en fatsoen. Herhaal het. Zet het op schoolgebouw. Schreeuw het van het dak. Racisten zijn fout. Ontkenners van de opwarming van de aarde zijn fout. Liegen is fout. Hier op school leren we wat goed is. We bestrijden het gif dat, en hier moeten we toch echt met de billen bloot, Geert Wilders, Thierry Baudet en de hunnen in onze samenleving injecteren. Onmiskenbaar. Alleen als je dat erkent, kun je het bestrijden. Wie zijn ogen daarvoor sluit, laat scholieren in de steek. En daarmee de maatschappij. Zonder normen zijn we reddeloos verloren.”
Beute laat er uiteindelijk geen misverstand over bestaan: “Geert Wilders, Thierry Baudet en de hunnen” vergiftigen de samenleving.
Beute mag van harte deze mening zijn toegedaan en ventileren. Het is volstrekt irrelevant of ik het wel of niet met hem eens ben. Voor de liefhebber: ik heb daarover mijn kaarten al op tafel gelegd.
Dit is de crux: Beute past de door hem essentieel geachte spelregels niet toe op eigen werk! Waar een ander toe wordt verplicht - argumenten; geen meningen! - omzeilt Beute zelf met zevenmijlslaarzen.
Tja … dit vindt Beute “nu eenmaal”! Het is een mening met dictatoriale trekjes. En dan druk ik mij nog voorzichtig uit.