Two grievous passings, one very recent, one less so (dear Martine), made me go back to thoughts I have been mulling over since I was a wee lad. We people suffer many things, including our own deaths. Worse, the fear of the latter keeps us on our toes, perhaps more than we should. And if anyone would ask me why I would refuse to believe in God, a pertinent question in the time of Advent in my view, answers can be found in abundance....

Top! Een opmerking op Linkedin vraagt om een reactie. De opmerking is een hele belangrijke in het voorzorg discours. Het gaat over het negatieve bewijs of de zogenaamde onmogelijkheid daarvan, zoals geformuleerd in het voorzorg-adagium: afwezigheid van bewijs is geen bewijs voor afwezigheid. In het kort: als bijvoorbeeld toxicologisch onderzoek niets gevonden heeft dat wijst op een vorm van giftigheid bij relevante blootstelling, dan is dat nog geen bewijs dat de stof niet giftig is op onderzocht blootstellingsniveau....

Het moge duidelijk zijn: we zijn nog maar net begonnen met het analyseren van voorzorg. En openingszetten zijn meestal niet bijster interessant. Maar wel noodzakelijk. Even terug: preventie is gericht tegen díe gevaren, kansen en omvang van effecten waarvan we (enig) weet hebben. Overstromingen, orkanen, crashende harde schijven, infectieziekten (griep, rabies, mazelen, enzovoort), blikseminslag, en ga zo maar door, zijn gevaren die zijn gezien en gerapporteerd door mensen. En we hebben ideeën en kennis welke preventiemaatregelen effectief zijn om deze gevaren in te dammen....

Mijn goede vriend Lourens heeft commentaar op ‘Academici kunnen niks - je hebt er alleen maar last van’. Gezellig. Zijn repliek is als volgt: “Jaap, het is toch ook helemaal niet de ‘taak’ van een academicus om de gevolgen van haar/zijn handelen te overzien. Het is aan burgers en politici om keuzes te maken n.a.v. academisch onderzoek; bv zetten we schaarse tijd, geld en personen in om oneindig grond te analyseren of zetten we die middelen in ter bescherming van 270....

De term voorzorg is al een aantal malen gevallen. Tijd om het daar eens over te hebben. In de Nederlandse taal hebben we het over ‘voorzorgsmaatregelen’, zoals tijdens onweer uit voorzorg stekkers uit stopcontacten halen, of uit voorzorg de dijken verhogen vanwege zeespiegelstijging, of uit voorzorg je data op een externe harde schijf plaatsen. Enzovoort. Voorzorg is dus een alledaagse term. Of toch niet? Een beetje graven helpt (pas op: PFAS!...

Tja … wat moet je met zo’n blogposttitel. Ik ben nota bene zelf academicus. En nog wel één van het ‘ergste soort’: een chemicus. Wij maken al die ‘rotzooi’ zoals PFAS. En ik houd het even hier bij. Dat is al erg genoeg. Dus misschien heb ik nog gelijk ook (altijd fijn als academicus om gelijk te hebben; daar doe je het allemaal voor). Einde blogpost. Nou ja, toch maar wat dieper graven....

Zoals ik al eerder opmerkte, we worden overspoeld met ‘verontrustend onderzoek’. In al dat ‘verontrustend onderzoek’ zijn er twee zaken die veelvuldig door elkaar worden gegooid: gevaar en risico. Totaal verschillende zaken die nauw met elkaar verbonden zijn. Waar gaat het over? Als er gevaar op de loer ligt, of dreigingen op ons af komen zijn dat niet zelden ‘facts of life’. Ziekte of ongelukken van geliefden of onszelf. Nu is het zo dat die dreigingen op zichzelf niet zo bar interessant zijn....