Philosophy

Top! Een opmerking op Linkedin vraagt om een reactie. De opmerking is een hele belangrijke in het voorzorg discours. Het gaat over het negatieve bewijs of de zogenaamde onmogelijkheid daarvan, zoals geformuleerd in het voorzorg-adagium: afwezigheid van bewijs is geen bewijs voor afwezigheid. In het kort: als bijvoorbeeld toxicologisch onderzoek niets gevonden heeft dat wijst op een vorm van giftigheid bij relevante blootstelling, dan is dat nog geen bewijs dat de stof niet giftig is op onderzocht blootstellingsniveau....

Tja … wat moet je met zo’n blogposttitel. Ik ben nota bene zelf academicus. En nog wel één van het ‘ergste soort’: een chemicus. Wij maken al die ‘rotzooi’ zoals PFAS. En ik houd het even hier bij. Dat is al erg genoeg. Dus misschien heb ik nog gelijk ook (altijd fijn als academicus om gelijk te hebben; daar doe je het allemaal voor). Einde blogpost. Nou ja, toch maar wat dieper graven....

Zoals ik al eerder opmerkte, we worden overspoeld met ‘verontrustend onderzoek’. In al dat ‘verontrustend onderzoek’ zijn er twee zaken die veelvuldig door elkaar worden gegooid: gevaar en risico. Totaal verschillende zaken die nauw met elkaar verbonden zijn. Waar gaat het over? Als er gevaar op de loer ligt, of dreigingen op ons af komen zijn dat niet zelden ‘facts of life’. Ziekte of ongelukken van geliefden of onszelf. Nu is het zo dat die dreigingen op zichzelf niet zo bar interessant zijn....

Net met mijn lief de vorige blogpost besproken. En ze had stevig commentaar. Terecht. Er mist iets in de vorige blogpost; iets dat mij glashelder voor ogen staat maar daarom in wezen onbesproken blijft. De context was en is voorzorg en de zorg voor pleegkinderen. De poging is om het voorzorgjargon toe te passen op het pleegouderschap: kwetsbaren steunen kwetsbaren en vice versa (kan dat wel?). Mijn kritiek is dat als we die kwetsbaarheid steeds herhalen naar elkaar -want proactief op zoek naar dreigingen en onzekerheden, aldus de WRR- dan wordt het een tranendal van angstige wezens die rillend tegen elkaar stáren naar elkaar én naar de buitenwereld....

Ik loop al heel lang met een idee rond dat ontstaan is naar aanleiding van een radiogesprek dat ik in 2008 had in Amsterdam. Het ging over het voorzorgbeginsel en een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Laat ik dat idee eens proberen uit te werken. Voorzorg: bij twijfel niet doen! Of: “never try anything for the first time.” Dat is allemaal erg kort door de bocht, dus voor de volledigheid de Rio-definitie uit 1992:...

Dagelijks worden we geconfronteerd met ‘verontrustend onderzoek’. Helaas is het vaak onmogelijk voor de niet-ingevoerde persoon om daar chocolade van te maken. Want: waar het gaat het precies over? Is er reëel gevaar te duchten? Hoe nauwkeurig zijn de risicoschattingen? Wordt er overdreven (bijvoorbeeld om nieuw onderzoek gefinancierd te krijgen of bepaald beleid af te dwingen)? Wordt het gevaar onderschat? Kunnen we zelf iets doen aan het gevaar of maakt het allemaal niet uit?...

Een soort van onvrede over de argumentatie van mijn vorige blog (Waarom zijn we bang deel 4). Niet dat de punten niet deugen. Integendeel. Maar ze leveren mijns inziens maar een deel van de verklaring. Waarom zo bang voor de toekomst als we het zo goed hebben met elkaar? Dat is de paradox. Of contradictie. In de vorige blog ging het over PFAS. En ik heb iets van een verklaring gegeven voor de hype....